Hukuki Makaleler

Hakaret Suçu Nedir, Cezası, Yetkili Mahkeme

Hakaret Suçu

Hakaret Suçu, Türk Ceza Kanunu madde 125’te Şerefe Karşı Suçlar Başlığının altında düzenlenmiştir.

Hakaret

Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

(3) Hakaret suçunun;

a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,

b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,

c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,

İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

(4) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

(5) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

Hakaret Suçu Nedir ?

Hakaret suçu, gerçek kişiler arasında gerçekleşebilmektedir. Yani bir insanın, bir kuruma sövmesi, hakaret etmesi suç teşkil etmeyecektir.

Hakaret suçu, karşı tarafın onurunu, şerefini ve saygınlığını zedeleyecek sözler kullanmak olarak kısaca özetlenebilir. Fakat bazı ifadeler eleştiri, hatta ağır eleştiri kapsamında kalmaktadır. Eleştiri ise hakaret suçuna sebebiyet vermeyecektir. Nezaket dışı kaba sözcükler de hakaret suçunun işlenmesine yol açmamaktadır.

Hakaret olmayan sözcüklere örnekler:

Ulan, lan, dinsiz, imansız, edepsiz, saygısız, Allah belanı versin, adam mı oldunuz, artist, açgözlü, cahil, s**erim böyle düzeni, nankör, kes sesini, eşkıya, yalaka, serseri

Hakaret olan sözcüklere örnekler:

Salak, manyak, manyak mısın, piç, pezevenk, şerefsiz, kaşar, sanane lan, aç köpek, zibidi, siktir git, zevzek

Hakaret suçunun oluşması için iki tarafında belirli bir kişi olması gerekmektedir. Hakaret içerikli sözcüğün anonim bir kişiye veya ortaya söylendiği takdirde suç oluşmaz. Hakaret edilen kişinin net olarak tespit edilebilmesi ve bu konuda kuşku olmaması gerekmektedir, Türk Ceza Hukuku genel kaidelerine göre şüpheden sanık yararlanır.

Hakaret Suçunun Cezası

Hakaret suçunun cezası, kanunumuza göre 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir. Bu suçun temel halinde olması durumunda uygulanmaktadır. Hakim gerekçesini açıklamak üzere adli para cezası veya hapis cezasına karar verebilir. Bu iki cezanın birlikte uygulanması mümkün değildir, ikisinden birini hakim seçmek zorundadır.

Hakaret Suçunun Temel Halinin Cezası (TCK 125/1)

Hakaret suçunun temel halinin cezası, kanunumuza göre 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir.

Hakaret suçunun temel halini açıklayacak olursak, suçun kamu görevlisi olmayan bir insana karşı işlenmesi (görevi dışında bir hakaretse de temel hal olarak değerlendirilecektir), kişinin din, siyasi, sosyal, felsefi inanç ve düşüncelerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, bağlı olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı hakaret edilmemesi halinde, kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden dolayı hakaret edilmemesi gibi durumlarda suçun temel halinden ceza verilecektir.

Nitelikli Hakaret Suçu Cezası (TCK 125/3)

Hakaret suçunun nitelikli hallerinden biri işlendiği takdirde verilecek ceza 1 yıl ile 2 yıl arasında değişecektir.

Eğer suçun nitelikli hallerinden biri işlenmişse o zaman cezanın alt sınırı 1 yıldan az olamayacaktır. Suçun nitelikli halleri ise şöyledir:

1-Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret edilmesi

2-Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı hakaret edilmesi

3- Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden dolayı hakaret edilmesi

Alenen Hakaret Suçu Cezası (TCK 125/4)

Alenen hakaret etmek, hakaret içeren kelimelerin sözlerin, diğer insanlar tarafından da işitilebilecek, görülebilecek bir şekilde işlenmesidir. Örneğin twitter uygulaması üzerinden kişinin paylaşımına yanıt vermek suretiyle, sınıfta öğretmenin öğrenciye ders esnasında herkesin sınıfta olduğu bir anda hakaret etmesi, gazetede bir köşe yazısının içeriğinde bir kişiye hakaret edilmesi gibi durumlar.

Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

Hakaret Suçlarında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Hakaret suçunun cezası 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir. Bu nedenle görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.

Yetkili mahkeme ise hakaret suçunun işlendiği yer mahkemesidir. Hakaretin internet yoluyla işlendiği durumlarda ise mağdurun hakareti öğrendiği yerdeki mahkeme yetkilidir. Fakat uygulamada hakaretin öğrenildiği yer genellikle mağdurun yerleşim yeri olarak kabul edilmektedir. Sosyal medyada uğradığınız hakareti Ankara’da gezi yaptığınız esnada öğrenseniz dahi yaşadığınız yer Tekirdağ ise davanızı Tekirdağ’da açmanız daha sağlıklı olacaktır.

Siyasi Partiye Hakaret Suçu Cezası Nedir ?

Siyasi partiler tüzel kişiliklerdir. Hakaret suçu ise sadece gerçek kişiler arasında işlenebilen bir suç türüdür. Siyasi partilere hakaret edildiği taktirde hakaret suçu oluşmayacaktır.

Fakat siyasi parti ve siyasi kişilik ayrımını iyi yapmak gerekmektedir. Cumhuriyet Halk Partisi bir tüzel kişilik iken Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Özgür Özel bir gerçek kişidir. Yani Cumhuriyet Halk Partisi’ne karşı edilen bir hakarette hakaret suçu oluşmazken, Özgür Özel’e karşı edilen bir hakarette hakaret suçu oluşacaktır.

Kamu Görevlisine Hakaret Suçu Cezası Nedir ?

Kamu görevlisine karşı edilen hakaret suçlarında bir ayrım vardır. Kamu görevlisine karşı hakaret, kamu görevlisinin görevini yaparken, görevi nedeniyle edilmiş bir hakaret ise hakaret suçunun nitelikli hali işlenmiş olur. Fakat kamu görevlisine, görevi dışında bir durumda hakaret edildiği takdirde hakaret suçunun temel hali işlenmiş olacaktır.

Örneğin, adliyedeki memura sizin gibi iş bilmez şerefsizler yüzünden bu haldeyiz gibi bir hakaret edildiğinde, memurun kamu görevi dolayısıyla hakaret edilmiştir ve suçun nitelikli hali uygulanır. Nitelikli halin cezası da 1 yıl ile 2 yıl arasında değişmektedir.

Mesajla Küfür Etmenin Cezası Ne Kadar?

Hakaret suçunun, mesaj yoluyla işlenmesi de mümkündür. Hakaret suçunun temel halinin cezası, kanunumuza göre 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir. Eğer suçun nitelikli hallerinden biri gerçekleşirse ceza 1 yıl ile 2 yıl arasında değişecektir.

Suçun nitelikli halleri ise şöyledir:

1-Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret edilmesi

2-Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı hakaret edilmesi

3- Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden dolayı hakaret edilmesi

Hakaret suçunun şüphelisinin, ifadesinde suçu kendisinin işlemediği, telefonunun çalındığı, sosyal medya hesaplarının çalındığı, telefonunun küçük çocuğunda olduğu gibi iddialarda öncelikle bu durumun şüpheli tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. Şüpheli bu durumları ispat edecek herhangi bir delil sunmadığında, söyledikleri hayatın olağan akışına apaçık aykırı olduğu için bu suçun cezasından kurtulamayacaktır.

Polise Küfür Etmenin Cezası

Polise karşı edilen hakaret suçlarında bir ayrım vardır. Polise karşı hakaret, kamu görevlisinin görevini yaparken, görevi nedeniyle edilmiş bir hakaret ise hakaret suçunun nitelikli hali işlenmiş olur. Fakat polisin, görevi dışında bir durumda hakaret edildiği takdirde hakaret suçunun temel hali işlenmiş olacaktır.

Örneğin, bir trafik çevirmesinde polisin ceza yazmasına karşılık, “bizim vergilerimizle alıyorsun maaşını ulan it oğlu it” şeklindeki hakaret, polisin görevini yapması nedeniyle edilmiş bir hakaret olduğundan hakaret suçunun nitelikli hali işlenmiş olur. Hakaret suçunun bu nitelikli halinin cezası ise 1 yıl ile 2 yıl arasında olacaktır.

Milletvekiline Hakaret Suçu

Milletvekilleri gerçek kişilerdir. Milletvekiline karşı hakaret suçunun oluşması da pek tabii mümkündür. Milletvekilliği bir kamu görevidir. Bu nedenle milletvekiline, görevi dolayısıyla hakaret edilmesi durumunda hakaret suçunun nitelikli hali gerçekleşmiş olacaktır.

Örneğin bir milletvekiline karşı, “bu milletten aldığın para haram zıkkım olsun namussuz herif” şeklindeki hakaret, milletvekiline kamu görevi nedeniyle yöneltildiği için hakaret suçunun nitelikli hali oluşur. Hakaret suçunun bu nitelikli halinin cezası ise 1 yıl ile 2 yıl arasında olacaktır.

Fakat aksini düşünecek olursak trafikte kavga ettiğiniz araçtaki kişinin milletvekili çıkması durumunda, “düzgün kullan şu arabayı ahmak herif” şeklindeki hakaret suçu, suçun temel hali işlenmiş olarak değerlendirilecektir. Çünkü milletvekiline karşı edilen hakaret, milletvekilinin kamu görevi dolayısıyla değil trafikteki tartışmadan kaynaklı edilmiştir. Suçun temel halinin cezası ise 3 ay ile 2 yıl arasında değerlendirilecektir.

Sosyal Medyada Hakaret Etmenin Cezası

Sosyal medya, günümüzde neredeyse her insanın bilfiil kullandığı instagram, whatsapp, twitter, x, threads ve benzeri uygulama ve forumlara verilen genel isimdir.

Sosyal medyanın bu kadar yaşamımıza girmesi ve sürekli olarak kayıt altında olması nedeniyle hakaret davaları en çok sosyal medya üzerinden hakaret şeklinde açılmaktadır.

Uygulamaların mesajlaşma alanlarından, yorum alanlarından, hikaye ve gönderi paylaşımlarında yapılan her türlü hakaret içerikli ifade hakaret suçunu oluşturacaktır.

Sosyal medyanın aleni olması, yani halka açık ve herkesin görebileceği şekilde dizayn edilmiş olması da hakaret suçu işlendiği takdirde suçu, alenen işlenmesi şeklindeki nitelikli hale sokacaktır. Sosyal medya uygulamalarının mesajlaşma kısmında işlenen hakaret suçlarında ise eğer ki grup sohbeti değilse yani sadece hakaret eden ve hakaret edilen kişinin görebileceği bir alanda hakaret suçu işlendi ise bu nitelikli hal uygulanmayacaktır ve hakaret suçunu işleyen kişi, hakaret suçunun temel halinden cezalandırılacaktır.

Hakaret suçunun temel halinin cezası, kanunumuza göre 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir. Eğer suçun nitelikli hallerinden biri gerçekleşirse ceza 1 yıl ile 2 yıl arasında değişecektir.

Siktir Git Hakaret mi?

Toplumda günlük yaşamda sıkça kullanılan bazı ifadeler, hukuki anlamda tartışmalara yol açabilir. “Siktir git” ifadesi de bu tür ifadelerden biridir. Bu makalede, bu ifadenin Türk hukukuna göre hakaret sayılıp sayılmadığını ve olası hukuki sonuçlarını ele alacağız.

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi, hakaret suçunu tanımlar. Bu maddeye göre, bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edici şekilde saldırıda bulunmak hakaret suçunu oluşturur. Hakaret suçunun oluşabilmesi için söz konusu ifadenin kişinin onurunu zedelemesi gerekir. “Siktir git” ifadesi, kaba bir ifade olup, çoğu zaman kişiyi küçük düşürme veya aşağılama amacı taşır. Bu nedenle, bu tür ifadeler genellikle hakaret suçu kapsamında değerlendirilir. Ancak, her somut olayın kendi koşulları ve ifade edilen bağlamı göz önünde bulundurularak hukuki değerlendirme yapılır.

Türk yargı sistemi, hakaret suçuyla ilgili birçok karara imza atmıştır. “Siktir git” ifadesinin hakaret olarak değerlendirildiği durumlar mevcuttur. Mahkemeler, bu tür ifadelerin kullanıldığı bağlamı, taraflar arasındaki ilişkiyi ve ifadeyi kullanan kişinin niyetini dikkate alır. Örneğin, bir kişi iş yerinde patronuna “siktir git” derse, bu durum iş ilişkisinin doğası gereği daha ciddi değerlendirilir ve hakaret suçu kapsamında ele alınabilir. Ancak, iki arkadaş arasında geçen bir tartışmada kullanılan aynı ifade, farklı bir bağlamda değerlendirilebilir.

Eğer bir kişi “siktir git” ifadesi nedeniyle kendisine hakaret edildiğini düşünüyorsa, öncelikle bu durumu belgelerle kanıtlaması gerekmektedir. Ses kayıtları, mesajlar veya tanık ifadeleri bu konuda delil olarak kullanılabilir. Hakaret suçundan dolayı savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir. Savcılık, yapılan şikayet üzerine soruşturma başlatır ve yeterli delil bulunması halinde dava açılabilir. Hakaret suçunun cezası, suçun işlendiği koşullara göre değişiklik gösterebilir. Basit hakaret suçunun cezası, adli para cezası veya hapis cezası olabilir.

Sanığın …tarihli duruşmadaki “Ben kendisine s.ktir git başıma bela olma dedim” şeklindeki ikrarı karşısında, sanığın aşamalarda değişmeyen savunmasına göre atılı suçları işlediğine dair mahkumiyetine yetecek ölçüde kesin, somut delil elde edilememesi biçimindeki gerekçeyle sanığın üzerine atılı hakaret suçundan mahkumiyeti yerine beraatine karar verilmesi kanuna aykırı…

Yargıtay 4. CD Esas: 2013/13003 Karar: 2015/27577 Tarih: 21.04.2015

Trafikte Küfür Etmenin Cezası

Trafikte meydana gelen olaylar sırasında duygusal tepkiler göstermek oldukça yaygındır. Ancak, bu tepkilerin hukuki sınırları aşması durumunda çeşitli cezalarla karşılaşılabilir. Trafikte küfür etmek de bu durumlardan biridir ve Türk hukuku bu tür davranışlara belirli cezalar öngörmektedir.

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi, hakaret suçunu tanımlar ve bu maddeye göre, bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edici şekilde saldırıda bulunmak hakaret suçu olarak değerlendirilir. Trafikte küfür etmek de bu kapsamda değerlendirilebilir. Trafikteki stresli durumlar, bireyleri öfkelendirebilir ve kontrolsüz tepkiler vermelerine neden olabilir. Ancak, bu tür davranışlar, trafik güvenliği ve toplumsal huzur açısından kabul edilemez ve yasal sonuçları olabilir.

Trafikte küfür etmenin cezası, hakaret suçunun işlendiği koşullara göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, hakaret suçunun cezası, adli para cezası veya hapis cezası olabilir. Mahkemeler, olayın bağlamını, taraflar arasındaki ilişkiyi ve ifadeyi kullanan kişinin niyetini dikkate alarak ceza tayin ederler. Örneğin, trafikte tanımadığı bir kişiye küfür eden sürücü, bu davranışı nedeniyle adli para cezasına çarptırılabilir. Daha ağır durumlarda, özellikle küfürlü sözlerin tehdit veya fiziksel saldırıyla birleştiği durumlarda, hapis cezası da söz konusu olabilir.

Trafikte küfür eden bir kişiyle karşılaşan mağdurlar, öncelikle bu durumu belgelemeye çalışmalıdır. Olayın tanıkları, araç kameraları veya telefonla kaydedilen görüntüler, mahkemede delil olarak kullanılabilir. Mağdurlar, hakarete uğradıkları için savcılığa suç duyurusunda bulunabilirler. Savcılık, yapılan şikayet üzerine soruşturma başlatır ve yeterli delil bulunması halinde dava açılır. Bu süreçte, mağdurların haklarını koruyabilmek adına bir avukattan yardım almaları faydalı olacaktır.

Trafikte küfür etmenin yalnızca hukuki sonuçları değil, aynı zamanda toplumsal ve psikolojik etkileri de vardır. Bu tür davranışlar, trafikte daha fazla öfke ve agresyon yaratabilir, bu da kazalara ve diğer olumsuz olaylara yol açabilir. Bu nedenle, trafikte sakin kalmak, öfke kontrolü sağlamak ve saygılı bir dil kullanmak büyük önem taşır. Trafik güvenliği ve toplumsal huzur, bireylerin birbirine saygı göstermesiyle sağlanabilir.

Sonuç olarak, trafikte küfür etmenin cezası, hakaret suçunun cezası olarak değerlendirilir ve bu durumun ciddiyeti, olayın koşullarına göre değişir. Her ne kadar trafikteki stresli durumlar insanları öfkelendirebilse de, hukuki sonuçlarla karşılaşmamak için dikkatli ve saygılı bir dil kullanmak en doğru yaklaşım olacaktır.

Öğrenciye Hakaret Etmenin Cezası

Eğitim kurumlarında, öğretmenler veya idareciler tarafından öğrencilere yapılan hakaretler, genellikle daha ciddiye alınır. Bu tür durumlarda, hakaretin öğrencinin psikolojik durumu üzerinde yaratabileceği olumsuz etkiler ve eğitim hayatındaki performansı dikkate alınarak cezalar daha ağır olabilir. Ayrıca, eğitimcilerin öğrencilere karşı örnek teşkil etmesi gereken kişiler olduğu göz önünde bulundurularak, bu tür davranışlar daha büyük tepki çekebilir.

Hakaret suçu işleyen bir öğretmen veya idareci, adli para cezası veya hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir. Mahkemeler, olayın bağlamını, hakaretin öğrencinin psikolojisi üzerindeki etkisini ve ifadeyi kullanan kişinin niyetini dikkate alarak ceza tayin ederler. Örneğin, bir öğretmenin öğrencisine “aptal” gibi aşağılayıcı bir ifade kullanması, hem öğrencinin onurunu zedeleyici nitelikte olduğu için hem de eğitim ortamında gerçekleştiği için daha ciddi sonuçlar doğurabilir.

Öğrencilere hakaret eden kişilerle ilgili olarak, mağdurlar veya onların velileri, öncelikle bu durumu belgelemeye çalışmalıdır. Olayın tanıkları, ses kayıtları veya yazılı belgeler mahkemede delil olarak kullanılabilir. Mağdurlar veya velileri, hakarete uğradıkları için savcılığa suç duyurusunda bulunabilirler. Savcılık, yapılan şikayet üzerine soruşturma başlatır ve yeterli delil bulunması halinde dava açılır. Bu süreçte, mağdurların haklarını koruyabilmek adına bir avukattan yardım almaları faydalı olacaktır.

Eğitim kurumları, öğrencilere yönelik hakaretin önlenmesi için çeşitli önlemler almalıdır. Öğretmenlerin ve idarecilerin, öğrencilerle iletişimlerinde saygılı ve özenli olmaları sağlanmalı, bu tür davranışlar karşısında sıfır tolerans politikası uygulanmalıdır. Ayrıca, öğrencilerin de haklarını bilmeleri ve bu tür durumlarla karşılaştıklarında nasıl hareket edecekleri konusunda bilinçlendirilmeleri önemlidir.

Sonuç olarak, öğrencilere hakaret etmenin cezası, hakaret suçunun cezası olarak değerlendirilir ve bu durumun ciddiyeti, olayın koşullarına göre değişir. Eğitim ortamlarında saygılı ve hoşgörülü bir iletişim dili kullanmak, hem öğrencilerin psikolojik sağlığı hem de eğitim hayatının kalitesi açısından büyük önem taşır. Öğrencilere yönelik hakaretin önlenmesi için eğitim kurumlarının, öğretmenlerin ve velilerin işbirliği içinde olmaları gerekmektedir.

YAZAN

AV. ŞERİFCAN BADILLI

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir