Mirasçılık Belgesi Nedir, Nasıl ve Nereden Alınır?; Bir diğer adı Veraset İlamı olan mirasçılık belgesi, hak ve fiil ehliyetine sahip olan kişinin notere veya Sulh Hukuk Mahkemesine başvurusu üzerine yasal mirasçısı olduğunu iddia ettiği murisin yasal mirasçısı veya atanmış mirasçısı olduğuna dair verilen resmi belgedir.
Mirasçılık belgesi, murisin mirasçısı olduğunu ispat etmeye ve bu sıfatla murisin terekesindeki mal varlığı üzerinden ve hakları üzerinden tasarrufta bulunmasını sağlar.
Mirasçılık Belgesi Nedir, Nasıl ve Nereden Alınır?
Yasal mirasçılar kişinin kan bağı nedeniyle doğrudan mirasçısı olduğu kişiler olup atanmış mirasçılar ise murisin ölmeden önce vasiyetname düzenlemesi ile mirasının bir kısmını veya örneğin direkt olarak .. .. .. Plakalı aracını , … Ada … Parsel taşınmazını bıraktığı kişilerdir.
Mirasçılık belgesi alındıktan sonra mirasçı isterse aynı mahkemeden iptalini de isteme hakkına sahiptir. Mirasçılık belgesinin istemi Yargıtay içtihatlarından anladığımız üzere hasımsız olarak gerçekleşmektedir ancak iptalini isteyecek olur iseniz hangi mirasçının iptalini isteyeceğinize bağlı olarak hasım sıfatına o kişinin adı, soyadı ve kimlik bilgileri eklenerek iptal dilekçesi hazırlanmalı ve istemde bulunduğunuz mahkemeye bu kez iptal isteminde bulunarak dava açmanız gerekmektedir. Miras hukukuna ilişkin davalar ayrıntılı olup hak kaybına uğramamak için alanında uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almanız faydalı olacaktır. Teko Hukuk Bürosu olarak miras hukuku alanında hizmet vermekteyiz.
Türk Medeni Kanunu madde 598 : Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
-Mirasçı atamaya veya vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufa mirasçılar veya başka vasiyet alacaklıları tarafından kendilerine bildirilmesinden başlayarak bir ay içinde itiraz edilmedikçe, lehine tasarrufta bulunulan kimseye, sulh mahkemesince atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belge verilir.
-Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir.
-Ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava hakkı saklıdır.
Mirasçılık belgesi alınmadan mirasın intikali yapılamadığından mirasçılar için oldukça önem arz etmektedir. Bu nedenle mirasçılık belgesi talebinde bulunurken bir avukattan hukuki danışmanlık almanız ve süreci birlikte yürütmeniz hak kaybına uğramamanız için faydalı olacaktır. Teko Hukuk Bürosu olarak miras hukuku alanında hizmet vermekteyiz.
MİRASÇILIK BELGESİ NEREDEN ALINIR
Türk Medeni Kanunu madde 598 : Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere mirasçılık belgesi, mirasçının Sulh Hukuk Mahkemesine veya Notere başvurusu üzerine verilmektedir. Mirasçılık belgesinin alınabilmesi için mirasçısı olduğu iddia edilen kişinin vefatı gerekmekte olup ölüm tarihinden itibaren her zaman mirasçılık belgesi için Sulh Hukuk Mahkemesine veya Noterliğe başvurulabilmektedir. Anlaşılacağı üzere re’sen mirasçılık belgesi düzenleme uygulaması hukukumuzda yoktur.
Şayet sulh hukuk mahkemesi yerine başka bir mahkemeye mirasçılık belgesi istemi nedeni ile dava açılırsa görevsizlik kararı verilecektir.
MİRASÇILIK BELGESİ DİLEKÇE ÖRNEĞİ
ÇORLU SULH HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI : …… ……. TC: ………
Adres:
KONU : Mirasçılık belgesi verilmesi talebimi içerir.
AÇIKLAMALAR
Mirasçısı olduğum annem ….. ……., 01/01/2024 tarihinde vefat etmiştir.
Mirasçı olarak şahsım ve murisin oğlu ….. …… kalmıştır. Bildiğimiz üzere başka mirasçısı bulunmamaktadır.
Mirasbırakanın mirasçılarının ve miras payı oranlarının belirlenmesi için mahkemenize başvurmuş bulunmaktayım.
HUKUKİ DELİLLER : Ölüm Belgesi ve ilgili sair her türlü delil
NETİCE-İ TALEP : Yukarıda açıkladığım nedenlerden ötürü Sayın Mahkemenizden mirasçıların ve hisse oranlarının tespitini içeren mirasçılık belgesinin verilmesine karar verilmesini talep ederim.
DAVACI
…… ……..
ÇORLU .. NOTERLİĞİNE
İSTEMDE BULUNAN : …… …… TC: ………
Adres :
AÇIKLAMALAR : Mirasçısı olduğum babam….. ….. 01/01/2024 tarihinde vefat etmiştir. Bu nedenle mirasçılarının ve miras payı oranlarının tespitini içeren mirasçılık belgesinin verilmesine karar verilmesini talep ederim.
İSTEMDE BULUNAN
……. ………..
MİRASÇILIK BELGESİ YETKİLİ MAHKEME
Mirasçılık belgesini alabilmek için mirasçının görevli mahkeme olan Sulh Hukuk Mahkemesine başvurması gerekmektedir. Nitekim 6100 Sayılı Kanunun 382/c-6 fıkrası gereğince Mirasçılık belgesi istemli davalar çekişmesiz yargıya tabi olduğundan Madde 383 kapsamında çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme kural olarak aksine düzenleme yoksa Sulh Hukuk Mahkemesidir.
MADDE 383- (1) Çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesidir.
Merak edilen bir diğer husus ise yetkili mahkemenin neresi olduğudur. Şayet veraset ilamı talebi için yetkili mahkemede dava açılmazsa yetkisizlik kararı verilecektir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca Mirastan doğan davalarda yetki
MADDE 11- (1) Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi
kesin yetkilidir:
a) Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme
bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar
arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar.
b) Terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı açılacak tüm davalar.
(2) Terekede bulunan bir mal hakkında açılmak istenen istihkak davası, terekenin
yazımı ve tespiti zamanında mal nerede bulunuyorsa, orada da açılabilir.
(3) Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda,
mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere Yetkili mahkeme mirasçılardan birinin yerleşim yeri mahkemesi veya murisin ölmeden önceki son yerleşim yeri mahkemesidir. Kesin yetki söz konusu olmadığından tercih davacının olup murisin son yerleşim yerinde veya kendi oturduğu yer mahkemesinde davayı açabilecektir. Mirasçı sayısının birden fazla olduğu durumda yalnızca birinin yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesinden veraset ilamı talebinde bulunması yeterli olacaktır. Bir mirasçının çıkardığı mirasçılık belgesinden diğer mirasçılar da yararlanabilecektir.
Mirasçılık belgesi talebinde bulunulan mahkemeden mirasçılık belgesinin iptali talebinde de bulunmak mümkündür. Mirasçılık belgesi istemli dava çekişmesiz yargıya tabi olduğundan maddi açıdan kesin hüküm teşkil etmeyecektir. Bu nedenle iptalini talep etmek hukuken mümkün olup Yargıtay kararları bu doğrultudadır.
“Mirasçılık belgesi verilmesi istemiyle hasımsız olarak açılan davalar çekişmesiz yargıya tabi olduğundan, bu davalar sonucunda verilecek kararlar şekli bakımından kesinleşmiş olsalar dahi maddi hukuk bakımından kesin hüküm oluşturmazlar. Dava ve ilam kavramları çekişmeli yargıya ait kavramlar olduğundan mirasçılık belgesi verilmesi istemiyle açılan davalar tam bir dava olarak nitelendirilemeyeceği gibi bu davalar sonucunda verilen kararlar klasik anlamda kesin hüküm sonucunu doğuran bir ilam da sayılmazlar. Bu nedenle açılan bu davalar sonucunda verilen kararların sonradan gerçeğe aykırı ve yanlış olduğunun anlaşılması hâlinde her zaman için aksi iddia ve ispat edilebileceği gibi tespit hükmü niteliğindeki bu kararların sonradan açılacak başka davalarda kesin hüküm oluşturması ve mahkemeleri bağlaması da düşünülemez.
Bu konularda öğreti ve uygulamada tam bir görüş birliği mevcuttur. Bu nedenle davacının mirasçılık belgesi istemi ile dava açma hakkı mevcuttur. Bu itibarla mahkemece, davanın esasına girilerek ve davacının gösterdiği deliller toplanarak muris……’ın mirasçılarının ve miras paylarının belirlenmesi ve sonucuna göre bir hüküm verilmesi gerekirken aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmış olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.”
Yargıtay HGK 05.12.1990 gün ve 1990/2–560 Esas, 1990/622 Karar sayılı ilamı
Veraset ilamının iptali talebinde bulunabilmek için iptal talebini içeren dilekçe ile mahkemeye tekrar başvuruda bulunmak gerekmektedir.
MİRASÇILIK BELGESİ İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
Sulh Hukuk Mahkemesinden veya Noterden mirasçılık belgesi talebinde bulunabilmek için mirasçının yanında bulundurması ve belirttiğimiz evrakların tamamı ile eksiksiz bir şekilde başvuruda bulunması gerekmektedir. Bu belgeler sırasıyla şu şekildedir:
- Kimlik fotokopisi
- Nüfus kayıt örneği
- Mirasçılık belgesi talebini içeren dilekçe
- Ölüm belgesi
- Ve var ise muris tarafından düzenlenmiş vasiyetname
Yukarıda saymış olduğumuz evrakların tümü ile eksiksiz bir şekilde başvuruda bulunulur ise mirasçılık belgesi alma talebinize mahkeme veya noter tarafından olumlu geri dönüş sağlanacaktır.
MİRASÇILIK BELGESİ NE İŞE YARAR?
Mirasçılık belgesi, murisin ölümünden sonra mirasçıların kimler olduğunun tespiti için alınmaktadır. Yasal mirasçılar olduğu gibi atanmış mirasçılar da olabilmektedir. Bu nedenle tam olarak kimlerin mirasçı sıfatına haiz olduğunu öğrenebilmek adına veraset ilamı talebinde bulunmak faydalı olacaktır.
Mirasçılık belgesi isteminde bulunurken kimlerin mirasçı olduğu tespitinin beraberinde miras payı oranlarının da tespitini talep etmek gerekmektedir. Böylelikle her mirasçının payının ne kadar olduğu netliğe kavuşacaktır.
Mirasçılardan biri mirasçılık belgesinin geçersiz olduğunu her zaman ileri sürebilecektir. Şöyle ki; miras payının veraset ilamında görünenden daha fazla olduğunu veya mirasçılardan herhangi birisinin mirasçı olmadığını ileri sürmesi halinde ispat yükü bunu ileri süren davacıda olup hukuken hak talep etmesi mümkündür.
Mirasçılardan yalnızca birinin mirasçılık belgesi alması yeterli olup bu belgeyi diğer mirasçıların da kullanması hukuken mümkündür.
MİRASÇILIK BELGESİ NEDİR?
Mirasçılık Belgesinin bir diğer adı veraset ilamıdır. Mirasçılık belgesi, murisin ölümünden sonra mirasçısı olduğunu iddia eden kişinin Türk Medeni Kanunun 598. Maddesi uyarınca Sulh Hukuk Mahkemesine veya Noterliğe başvurusu sonucunda verilmekte olup mirasçısı olduğu kişinin yasal miras payı oranında hak talep edebileceğini gösteren resmi belgedir. Veraset ilamı ile mirasçı, hak talep edebileceği gibi aynı zamanda sorumluluğu da doğmaktadır.
Türk Medeni Kanunu madde 598 : Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Merak edilen bir diğer husus ise mirasçılık belgesi almak için açacağımız davada davalı olarak yani hasım olarak kimi göstereceğimizdir. Yargıtay içtihatlarından anlaşıldığı üzere mirasçılık belgesi istemli davalarda hasım bulunmamaktadır. Yalnızca davacı yazılmalı ve hasım kısmı doldurulmamalıdır.
‘’Mirasçılık belgesi verilmesi davasının hasımsız olarak açılması yerleşik Yargıtay uygulamasıdır.’’ 7. Hukuk Dairesi 2010/3273 E., 2010/5033 K.
‘’Mirasçılık belgesinin iptali davası ise iptali istenen mirasçılık belgesinde mirasçı olarak gösterilen kişilere husumet yöneltilerek görülmesi gereken davalardandır. ‘’
7. Hukuk Dairesi 2010/3273 E., 2010/5033 K.
Vasiyetname ile atanmış mirasçıların mirasçılık belgesinin iptali diğer mirasçılardan talep edilirse bu durumda hasım olarak iptali istenen mirasçının adı yazılmalıdır. Yargıtay içtihatları bu doğrultudadır.
MİRASÇILIK BELGESİ NASIL ALINIR?
Türk Medeni Kanunu madde 598 : Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Mirasçılık belgesini alabilmek için iki yol vardır. Birincisi yetkili Sulh Hukuk Mahkemesine dava açarak mirasçılık belgesi isteminde bulunmak, ikincisi ise notere başvurmaktır. İki durumun da kendi alanında şartları bulunmaktadır. Şöyle ki;
Yetkili Sulh Hukuk Mahkemesinden ;
Sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi isteminde bulunabilmek için öncelikle hangi yer mahkemesinde açacağınızın tespitini yapmanız gerekmektedir. Aksi halde yetkisizlik kararı ile karşı karşıya kalınacaktır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunun 11. Maddesi uyarınca yetkili mahkeme miras bırakanın son yerleşim yeri veya mirasçılardan birinin yerleşim yeridir. Kesin yetki olmadığından iki yer mahkemesi de yetkilidir.
Mahkemeye başvuracağınız mirasçılık istemi içeren dilekçe ile mirasçılık belgesi yani veraset ilamı almanız mümkündür. Kimlik fotokopisi, nüfus kayıt örneği ve ölüm belgesini dilekçe ile birlikte sunmak faydalı olacaktır.
Hem Türk vatandaşları hem de yabancı uyruklu vatandaşlar sulh hukuk mahkemesinden veraset ilamı talebinde bulunabilecektir.
Noterden ;
Noterden veraset ilamı alabilmek için öncelikli şart, kişinin Türk vatandaşı olması gerekmektedir. Yabancı ülkenin vatandaşı olan kişiler veraset ilamı alabilmek için notere değil sulh hukuk mahkemesine başvuruda bulunmalıdır. Şöyle ki yasal mirasçı olan kişiler doğrudan noterden mirasçılık veraset ilamı alabilecektir ancak atanmış mirasçıların veraset ilamı alabilmeleri için sulh hukuk mahkemesine başvurması gerekmektedir. Bir diğer husus ise miras bırakanın vasiyetname bırakmamış olması gerekmektedir. Şayet miras bırakan hazırlamış olduğu vasiyetname ile başka bir mirasçı atamış ise bu durumda mirasçılar sayısı ve hisse payları net olmayacaktır. Noterden veraset ilamı talep edebilmek için nüfus kaydının net, anlaşılır ve şüpheye yer vermeyecek şekilde olması gerektiğinden noter, karmaşık durumun varlığı halinde veraset ilamı çıkaramayacak ve mirasçıların sulh hukuk mahkemesinden talepte bulunması gerekecektir.
Mirasçının, murisin mirasçısı olmak istemediği hallerde mirasçılık belgesi alındıktan sonra reddi miras yapması mümkündür.
Türk Medeni Kanunu madde 606 uyarınca :” Miras, üç ay içinde reddolunabilir.” denilmektedir. Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere mirasçılık belgesini aldıktan sonra 3 ay içerisinde reddi miras yapılabilmektedir. Bu durumda mirasçı mirası aktifleri ve pasifleri ile birlikte tamamen reddetmiş olacaktır.
Kanun maddesinin ikinci cümlesinde ‘’Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.’’ denilmektedir.
Son olarak mirasçılar prosedür ile uğraşmak istemeyip e -devlet üzerinden veraset ilamı alınıp alınmadığını merak etmektedirler. Ancak kanun lafzı bu konuda oldukça nettir. Sonuç olarak e devlet üzerinden veraset ilamı alınamayacaktır.
MİRASÇILIK BELGESİ İSTEMİ
Mirasçılık belgesi istemi dilekçe ile talep edilebilecektir. Bu nedenle dilekçenizin içeriğinde eksik hususların bulunmaması gerekmektedir. İstemde bulunurken miras bırakanın TC kimlik numarası ve ölüm tarihi yer almalıdır. Beraberinde mirasçılık belgesi isteminde bulunan kişinin de TC kimlik numarası, tebligat yapılacağı için adresi de bulunmalıdır. Ek olarak davacı nufüs kaydını da dilekçeye eklemelidir. Mirasçılık belgesi isteminde bulunurken hukuki açıdan destek almanızı ve bir miras avukatıyla bu süreci yürütmenizi tavsiye ederiz. Miras hukuku ayrıntılı bir alan olduğundan alanında uzman bir miras avukatıyla süreci yönetmeniz faydalı olacaktır.
MİRASÇILIK BELGESİ ÜCRETİ
Mirasçılık belgesi ücreti her yıl değişkenlik göstermekle birlikte 2025 yılı için bu bedel noterden alınacak mirasçılık belgesi için 800 Türk Lirası bandında seyretmekte olup Sulh Hukuk Mahkemesinden alınacak mirasçılık belgesi için yargılama ve harç giderleri de hesaba katılarak 2000 Türk Lirası civarındadır. Bahsettiğimiz üzere her yıl bu bedeller artış göstermektedir.
6100 Sayılı Kanunun 382/c-6 fıkrası gereğince Mirasçılık belgesi istemli davalar çekişmesiz yargıya tabi olduğundan yargılama usulü basit yargılamadır. Bu nedenle davanın nihayete ermesi uzun sürmeyecektir. Kısa süren yargılamada harç ve giderler uzun süren davalara nispeten bedel olarak daha düşük olmaktadır.
MİRASÇILIK BELGESİ DAVA DİLEKÇESİ
ÇORLU SULH HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI :……. ……. TC: ……….. Adres :
VEKİLİ :Av. Şerifcan BADILLI
KONU : Mirasçılık belgesi verilmesi talebini içerir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkil davacının babası 01.01.2024 tarihinde vefat etmiştir. Mirasbırakan murisin mirasçılarının tespiti ve miras payı oranlarının tespitinin yapılması nedeniyle mahkemenize başvurmuş bulunmaktayız.
HUKUKİ NEDENLER : TMK ve ilgili sair mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER : Nüfus Kaydı ve Ölüm Belgesi
NETİCE-İ TALEP : Yukarıda izah edildiği üzere Sayın Mahkemenizden murisin mirasçılarını ve hisse oranlarını gösteren veraset ilamının verilmesine karar verilmesini talep ederiz.
DAVACI VEKİLİ
Av. ŞERİFCAN BADILLI
MİRASÇILIK BELGESİ ÖRNEĞİ
YAZAN
AV. ŞERİFCAN BADILLI